Літаратура і час
Мусіенка Святлана, Лотыш Ларыса. Раман “Мэір Езафовіч” Элізы Ажэшкі і ілюстрацыі Міхала Эльвіра Андрыёлі (3)
Воцінава Святлана. Вобраз пісьменніцы, вобраз жанчыны…: Удакладненні да біяграфіі Элізы Ажэшкі (7)
Жыбуль Віктар. “…Ёсць у душы патаемныя куточкі…”: Два нататнікі Ядвігі Бяганскай (12)
Трус Мікола. “Такім я Яго помню…”: лісты з “зялёнай хаткі” [Зоська Верас] (16)
Базар Наталля. Пейзажны малюнак Палесся ў паэзіі Ірыны Ляшкевіч (19)
Спіцын Алесь. “Люблю, спадзяюся, жыву”: Паэт, энцыклапедыст Генадзь Пашкоў (22)
Забродская Вольга. Экспрэсіўнасць эпіталамных твораў другой паловы XVI – першай паловы XVII ст. (25)
Мельнікава Анжэла. Пытанні нацыянальнай ідэнтычнасці ў работах Антона Луцкевіча (28)
Горны Аляксандр. Пестрак ці Таўлай: загадка “грыпсаў” з Гродзенскай турмы (31)
Карлюкевіч Вераніка. “Залаты век” беларуска-кітайскіх літаратурных стасункаў. Заканчэнне (34)
Падрабязна
«“Сумоўя аснова – жывое слова…”: Феномен навукова-асветніцкай традыцыі часопіса “Роднага слова”». Пад такой назвай у Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі 3 сакавіка адбыўся ўрачысты круглы стол, прымеркаваны да 35-годдзя з дня выхаду ў свет навуковага і метадычнага часопіса “Роднае слова”. У мерапрыемстве, скіраваным на асэнсаванне адметнай ролі выдання ў культурнай прасторы сучаснай Беларусі, узялі ўдзел прадстаўнікі навуковай і літаратурна-выдавецкай грамадскасці.
Гісторыя “Роднага слова” багатая на славутыя імёны суайчыннікаў: падчас круглага стала экспанаваліся ўнікальныя аўтографы-прысвячэнні часопісу класікаў беларускага прыгожага пісьменства.
Падрабязна
24 лютага адбылося ўрачыстае ўзнагароджанне пераможцаў конкурсу эсэ “Адрасы роднага слова”, які праводзіўся да Года гістарычнай памяці па ініцыятыве часопіса “Роднае слова” і газеты “Літаратура і мастацтва” пры падтрымцы выдавецтва “Адукацыя і выхаванне” і Саюза пісьменнікаў Беларусі. Праведзены конкурс быў прымеркаваны да юбілейных датаў перыядычных выданняў, якія займаюць значнае месца ў культурна-асветніцкай прасторы сучаснай Беларусі: 35-годдзя з дня заснавання навуковага і метадычнага часопіса “Роднае слова”, 90-годдзя – літаратурнай газеты “Літаратура і мастацтва” і 100-годдзя – літаратурна-мастацкага і грамадска-палітычнага часопіса “Полымя”.
Падрабязна
Ты ад маці, ты матчына,
Беларуская мова.
Зорамі растлумачана
Сэрцу кожнае слова.
Ты як раніца шчырая,
Маеш цёплыя рукі.
І вяртаюцца выраі –
Толькі б чуць твае гукі.
Там, дзе ёсць ты, – пагоднее,
Дзе няма – там зімова.
Будзь для ўдзячных паходняю,
Беларуска мова!
Аўтограф народнага паэта Беларусі Рыгора Барадуліна з архіва часопіса “Роднае слова” (1993).
Са святам, сябры!
Да 215-годдзя Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча
Дрозд Дзмітрый. Праблема дакладнага вызначэння біяграфічных звестак Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча і членаў яго сем’і (3)
Ганчарова-Цынкевіч Таццяна. Фальклорныя матывы ў творчасці Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча (10)
Міхалевіч Алена. Моўныя асаблівасці “Пінскай шляхты” Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча (13)
Да 130-годдзя Максіма Гарэцкага
Ярмоленка Алена. Максім Гарэцкі – пісьменнік, падзвіжнік, гуманіст (17)
Курцова Вераніка. Максім Гарэцкі і яго лексікаграфічная спадчына (21)
Півавар Кацярына. “Браму скарбаў сваіх адчыняю…”: Канцэпт жыццё ў індывідуальна-аўтарскай карціне свету Максіма Гарэцкага (27)
Вабішчэвіч Таццяна. Максім Гарэцкі як біёграф Лявона Гмырака: спецыфіка працы са словам і фактам (30)
Ярмоленка Алена. Філасофскае асэнсаванне чалавека ў творчасці Фёдара Дастаеўскага і Максіма Гарэцкага (35)
Трус Мікола. Беларуская рэцэпцыя творчасці Фёдара Дастаеўскага: архіўна-медыйны дыскурс 1920-х гг. і Максім Гарэцкі (39)
Бароўка Ванда. Першая сусветная вайна ў творах “На імперыялістычнай вайне” Максіма Гарэцкага і “На Заходнім фронце без змен” Эрыха Марыі Рэмарка (43)
Падрабязна
У ЛЮСТЭРКУ ЕДНАСЦІ
Знакавыя даты з гісторыі айчыннай культуры моцна ўплываюць на зместавае аблічча “Роднага слова”. Яны задаюць камертон рэдакцыйнага “календара”: прыцягваюць увагу да імёнаў і падзей, падказваюць герояў новых публікацый, вызначаюць кола будучых аўтараў, акрэсліваюць тэматычныя акцэнты кожнага нумара і надаюць упэўненасці для гучных часопісных праектаў.
Не стане выключэннем і гэты год, пазначаны 35-гадовай вяхой выхаду з друку першага нумара “Роднага слова”.
Штогод у студзені мы найперш дзелімся планамі, анансуем прэм’ерныя рубрыкі, звяртаем чытацкую ўвагу на часопісны эксклюзіў. Усё гэта вы знойдзеце на старонках выдання і на гэты раз! Аднак няхай адметнасцю нумара стане яго… традыцыйнасць. Як адзнака выразнага фірмовага стылю, яго сакрэт – у працы не аднаго пакалення “роднасловаўцаў”. Як увасабленне і працяг стваральных задум першага галоўнага рэдактара часопіса Міхася Шавыркіна і яго паслядоўнікаў – Уладзіміра Куліковіча і Зоі Падліпскай. Як захаванне гісторыі выдання, багатай на славутыя імёны суайчыннікаў. Як знак увагі да нашых чытачоў, якія гэтую традыцыйнасць робяць жывой і надзённай.
Спадзяёмся, святочны нумар застанецца пазнавальным для аўтараў грунтоўных манаграфій, якія шмат гадоў таму з хваляваннем чакалі часопіс са сваім першым артыкулам. А вопытны настаўнік, гартаючы яго старонкі, згадае поспех урокаў, натхнёных прачытаным у “Родным слове”. Магчыма, хтосьці з чытачоў дастане з паштовай скрыні першы ў гэтым годзе нумар і ўсміхнецца, успомніўшы, як у юнацтве шукаў патрэбны матэрыял у часопісным асобніку са школьнай бібліятэкі…
35 гадоў “Роднае слова” імкнецца быць для сваіх чытачоў і аўтараў асяродкам паплечніцтва – прафесійнага і творчага. Можа, невыпадкова ў віншавальных допісах ад дзеячаў беларускай навукі і культуры не толькі гучаць цёплыя словы, а яшчэ й вымалёўваецца пэўны “партрэт” выдання ў прасторы і часе. Партрэт або люстэрка, у якое карысна паглядзець і нам, сціплым супрацоўнікам часопіса. Не толькі каб прыхарашыцца, але і паправіць якуюсь пасмачку недасканаласці, што, бывае, выб’ецца з-пад нашай прыгожай вокладкі.
З павагай, Наталля ШАПРАН.
“Роднаму слову” – 35
Шапран Наталля. У люстэрку еднасці (3)
Часопіс вітаюць: Віктар Шніп (4), Андрэй Іванец (6), Алесь Карлюкевіч (9), Валянцін Навагродскі (15), Аляксандр Лакотка (38), Аксана Кніжнікава (42), Валянціна Гінчук (46), Іван Саверчанка (53), Ігар Капылоў (62), Васіль Старычонак (64), Сяргей Важнік (71), Алесь Бельскі (76).
Літаратура і час
Доўнар Ларыса. Прамоцыя беларускай кнігі і кніжнай культуры – дзеля чаго ўсё? (5)
Сінькова Людміла. Стыль эпохі і мастацкі дыскурс у тэкстах Янкі Купалы 1910–1920-х гг. (8)
Шаладонава Жанна. Вобраз дому ў паэзіі Янкі Купалы і Якуба Коласа (12)
Шматкова Ірына. “Тварыць і кахаць”: Творчая індывідуальнасць Канстанцыі Буйло (16)
Барткова Марыля. “Мілай Костцы на ўспамін…”: Да 130-годдзя Канстанцыі Буйло (21)
Жыбуль Віктар. “Сталіца светлых дум”: Мінск у жыцці і творчасці Язэпа Пушчы (24)
Мішчанчук Ірына. Подых пяшчоты паэзіі Навума Гальпяровіча (29)
Бязлепкіна-Чарнякевіч Аксана. Пакаленне сямідзясятнікаў: Творчы шлях Навума Гальпяровіча (32)
Карлюкевіч Вераніка. Залаты век беларуска-кітайскіх літаратурных стасункаў (36)
Камароўская Таццяна. Творчасць Фёдара Дастаеўскага і літаратура Злучаных Штатаў Амерыкі (40)
Падрабязна
У сувязі са зменамі ў падатковым заканадаўстве з 01.01.2023 г. арганізацыі абавязаны падаваць звесткі пра ўсе даходы фізічных асоб. Таму пры налічэнні ганарару выдавецтва будзе падаваць звесткі пра даходы аўтараў незалежна ад факта атрымання грашовых сродкаў на рукі. Для таго каб ганарар не налічаўся, аўтар можа адмовіцца ад яго, прыклаўшы да матэрыялу, які дасылаецца ў рэдакцыю, заяву. Спампаваць заяву можна праз QR-код
або па спасылцы https://qr.adu.by/sl/9BEu48T3I.
ПадрабязнаУ Нацыянальным мастацкім музеі адбылося фінальнае мерапрыемства праекта, які на працягу года ўвасабляўся ў кожным нумары часопіса “Роднае слова” як асобны раздзел пад назвай “І мудрасці, і ведаў храм: Да стагоддзя Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі”.
Гэта быў цікавы досвед творчага супрацоўніцтва, а яго вынікі невыпадкова падводзіліся менавіта ў сценах Нацыянальнага мастацкага музея, бо візуальнай падтрымкай праекта сталі творы са збору музея, аб’яднаныя эпіграфічнымі словамі Францыска Скарыны: “Любіце кнігу, бо яна – крыніца ведаў, мудрасці і навукі, лекі для душы”.
На ўрачыстай частцы мерапрыемства праект прэзентавалі галоўны рэдактар “Роднага слова” Наталля Шапран, намеснік генеральнага дырэктара па навуковай і асветніцкай працы Нацыянальнага мастацкага музея Святлана Анэйка і намеснік генеральнага дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Віктар Пшыбытка. З прывітальным словам да прысутных звярнулася Міраслава Шавыркіна, першы намеснік дырэктара выдавецтва “Адукацыя і выхаванне”, якая ўручыла падзякі партнёрам за плённае супрацоўніцтва ў межах праекта.
Да 140-годдзя Якуба Коласа
Жыбуль Віктар. “…Харашэйшага горада і на свеце няма”: Мінскія рэаліі ў прозе Якуба Коласа (3)
Міцкевіч Васіліна, Наважылава Вольга. “Служыць народу – вялікае шчасце”: Якуб Колас – дэпутат (7)
Трус Мікола. Пункт адліку – Цхалтуба: старонкі міжнацыянальных літаратурных, навуковых сувязей ХХ ст. (11)
Хоміч Таццяна. Творчыя ўзаемадачыненні Юрыя Бярозкі з “Узвышшам” [На пачатку коласазнаўства] (14)
Сінькова Людміла. Палеміка 2000–2010-х гг. пра паэму “Новая зямля” Якуба Коласа (17)
Шаладонаў Ігар. Нацыянальная самаідэнтыфікацыя беларуса ў аповесці “Дрыгва” Якуба Коласа (20)
Стасюк Уладзімір. Вобраз музыканта-вундэркінда ў паэме “Сымон-музыка” Якуба Коласа і рамане “Прэлюдыі” Пера Хультберга (23)
Крук Барыс. Індывідуальна-аўтарскія неалагізмы ў паэме “Новая зямля” Якуба Коласа (28)
Бубновіч Іна, Сіплівеня Жанна. Лінгваметадычны аспект вывучэння анамастыкону ў творах Якуба Коласа (31)
Шандроха Нона. Коласаўская “Методыка роднай мовы” ў кантэксце падрыхтоўкі студэнта-філолага: Метадычны і рытарычны аспекты (36)
Падрабязна